Een lichtmeter of flitsmeter (vaak gemakshalve gewoon 'lichtmeter' genoemd) is een handig hulpmiddel voor in de fotostudio.
Ze zijn alleen niet enorm goedkoop. Een veel verkocht, gangbaar model heb je vanaf zo'n 180 euro. Niet een bedrag wat je zomaar uitgeeft, als je niet weet of het echt nuttig voor je is. Daarom dus de vraag: waarom zou je een lichtmeter gebruiken in je studio?
Wat doet een lichtmeter?
Zoals je wellicht weet, is belichting opgebouwd uit vier factoren:
- de hoeveelheid licht (dag kan daglicht zijn, continulicht lampen of flitslicht);
- De ISO-instelling op de camera (gevoeligheid van de sensor)
- De gebruikte sluitertijd (hoe lang wordt er belicht)
- Het gebruikte diafragma (hoe groot is de opening waar het licht door valt)
Met al deze factoren kun je het beeld lichter of donkerder maken. De kunst is om hier de juiste balans in te vinden. De ideale balans tussen deze factoren geeft de ideale belichting.
Een lichtmeter helpt je hierbij doordat je bijvoorbeeld kunt invoeren welke ISO-stand en sluitertijd je gebruikt. Je houdt de lichtmeter dan met de sensor (vaak een witte bal) op de plek die je mooi belicht wilt hebben. Dus soms houd je een lichtmeter letterlijk bij je fotomodel voor de neus.
Je drukt dan op de testknop. De lichtmeter stuurt (via een kabel) een signaal naar één van je studioflitsers. Die flitst, en de rest van je flitsers flitst mee. De lichtmeter geeft dan direct aan welk diafragma je op de camera moet gebruiken om de belichting 100% mooi te krijgen, dus niet over- en niet onderbelicht.
Omgekeerd kan het ook: je voert dan je diafragma opening in en je laat de lichtmeter aangeven welke sluitertijd je moet hanteren.
Wat is het verschil tussen een lichtmeter en een flitsmeter?
Een lichtmeter kan alleen invallend / continulicht meten, dus omgevingslicht of licht afkomstig van continulicht lampen (zoals bijvoorbeeld LED studiolampen).
Een flitsmeter is wat geavanceerder (en wat duurder). Deze sluit je aan op één van je flitsers. Bij de meeste modellen gebeurt dit met een kabel (sync-kabel, die zit bij je flitser). De flitsmeter laat dan de flitsers afgaan en doet de meting. Een flitsmeter kun je ook altijd als lichtmeter gebruiken, omgekeerd dus niet.
Ook voor video
Met de opkomst van video (zeker filmen met DSLR) zijn de lichtmeters ook aangepast zodat je ze ook kunt gebruiken om optimale instellingen te vinden voor je video-opnames. Nieuwere modellen ondersteunen ook instellingen voor video.
Extra opties
Lichtmeters die ook studioflitsers kunnen aansturen, heb je vanaf iets minder dan 200 euro, maar je hebt ook modellen die een veelvoud daarvan kosten. Die modellen hebben fancy features zoals geheugens, touchscreen en de mogelijkheid om je flitsers draadloos aan te sturen. Maar dit is ook vrij beperkt: bij het merk Sekonic moet je dan toevallig wel één van de ondersteunde merken studioflitser triggersets hebben, van bijv. Phottix of Pocket Wizard. Sekonic biedt een model aan in drie 'smaken', dus als je ooit overstapt van Phottix naar Pocket Wizard, dan is je lichtmeter daar niet compatible mee.
In mijn eigen ervaring biedt een lichtmeter van 800 euro niet de meerwaarde die de hoge prijs van een geavanceerde lichtmeter zou rechtvaardigen, maar die keuze moet iedereen natuurlijk zelf maken.
Is een lichtmeter per se nodig?
Nee. Je kunt ook een paar testfoto's maken en zelf kijken welke instellingen het mooiste resultaat geven. Maar je moet dan eigenlijk altijd de foto op een groot scherm (PC of laptop) zien om het goed te kunnen beoordelen, want de LCD-schermpjes op camera's zijn hiervoor eigenlijk niet echt geschikt.
En: elke keer als je iets aan je belichting verandert (andere plaats flitser, andere softbox, meer flitsvermogen) moet je weer opnieuw testfoto's gaan maken.
Dat kost natuurlijk tijd. Die tijd heb je als particuliere of hobbyfotograaf - maar tijd is geld natuurlijk...
Voor wie is dit handig?
Als beroepsfotograaf wil je snel en efficiënt kunnen werken. Stel, je bent schoolfotograaf en je bezoekt scholen om daar leerlingen te gaan fotograferen. Na het opstellen van je studioflitsset wil je snel aan de slag èn alle foto's moeten perfect zijn natuurlijk. Dan is een lichtmeter erg handig.
Maar ook in je eigen studio, waar je werkt aan een fotoshoot met een model - beautyshoot, fashion, naakt of wat voor soort fotografie dan ook is een lichtmeter enorm tijdbesparend. Met name omdat je dan je flitsers vaak verplaatst om de lichtinval en schaduwen precies zo te krijgen als je wilt. Nadat je je flitsers hebt verplaatst of anders hebt ingesteld, gebruik je de flitsmeter om de optimale instellingen te vinden - binnen één seconde.
Conclusie
Als jij jezelf herkent in de slogan 'tijd is geld' dan is een lichtmeter een investering die je heel snel hebt terugverdiend.
Vond je dit artikel waardevol?
Deel het met vrienden of geef je waardering in sterren!
304
com_content.article
(4 stemmen)
Waarvoor dient een lichtmeter?3 van 50 gebaseerd op 4 stemmen.