Als je aan de slag wilt met studiofotografie dan zie je dat je er twee soorten studiolampen zijn: flitsers en continulampen. Wat is beter voor studiofotografie?

Strikt genomen zijn studioflitsers gemaakt voor fotografie en continulampen voor video. Maar die grens begint dankzij voortschrijdende techniek wat te vervagen.

Flitsers: superfel, gedurende een fractie van een seconde

Flitsers geven gedurende een fractie van een seconde een enorme hoeveelheid licht. Dankzij deze enorme hoeveelheid licht kun je een hele korte sluitertijd hanteren. Hierdoor kun je beweging beter bevriezen. Denk aan wapperende haren van je model, of kinderen die nèt niet helemaal stil zitten. Dankzij de korte sluitertijd heb je zelden bewogen foto's.

Flitsers geven véél meer licht dan continulampen. Gelukkig duurt een flits maar heel kort, want die hoeveelheid licht zou, als je een flitser continu zou kunnen laten branden, zo fel zijn dat het echt niet prettig is voor je model.

Een andere voordeel is dat er voor studioflitsers zéér veel accessoires en lichtvormers zijn. Je kunt het licht bundelen met een snoot, kleppenset of reflector, verzachten met een beautydish, spreiden met een softbox, striplight of octabox of het beter richten met een softbox met honingraat.

Deze accessoires passen op studioflitsers omdat de aansluitingen aan de voorzijde gestandaardiseerd zijn.

Continulampen hebben deze standaarden niet en als je een daglichtlamp koopt, dan ben je veelal gebonden aan de lichtvormer die je er bij levering bij krijgt: hetzij een kleppenset, hetzij een softbox, of een reflector. Wisselen gaat niet of nauwelijks.

Continulicht: vooral voor video

Als je bij een shoot je flitsers zou vervangen voor continulampen, dan zou je sluitertijd veel langer moeten zijn. Zo lang zelfs, dat je meer risico hebt op bewogen foto's. Een model moet echt goed stil zitten en idealiter gebruik je ook een statief voor je camera.

Je kunt dat probleem oplossen door de ISO-waarde op te schroeven. Hierdoor wordt de sensor op je camera gevoeliger voor ligt en is een kortere sluitertijd toereikend. Dat heeft weer als nadeel dat de camera ook meer ruis oppikt en je dus, zeker in donkere delen van de foto, veel 'sneeuw' ziet verschijnen.

Daarom is continulicht traditioneel vooral geschikt voor video en niet voor fotografie.

Een ander aspect is de kleurechtheid: continulampen zijn van oudsher wat minder goed in een 100% accurate kleurweergave. Kleuren neigen soms een bepaalde kant op, bijvoorbeeld een beetje groenig. Dat zie je meestal amper en je merkt het pas wanneer je er een foto met flitslicht naast ziet. Maar als je gaat voor perfectie, dat ene shot, die ene foto die je op 2 bij 3 meter uit wilt printen op een bushokje - dan wil je natuurlijk dat de kleuren 100% goed zijn. Flitslicht heeft dat probleem niet.

Maar de laatste tijd is dit aan het veranderen!

De techniek wordt beter

De techiek staat niet stil. Camera's zijn de afgelopen jaren veel beter geworden en het is tegenwoordig geen probleem meer om de ISO-stand op een hogere waarde dan 100 te zetten. Bij een goede camera kun je hem gerust op 800 of hoger zetten zonder waarneembare ruis. Hierdoor kun je dus een veel kortere sluitertijd gebruiken.

Ook het andere nadeel van continulicht - de kleurechtheid - is opgelost met de komst van de nieuwste generatie LED studiolampen met een CRI-waarde van 95 of hoger. CRI staat voor color rendering index, oftewel kleurechtheid. Een CRI van 95 is bijzonder hoog en niet te onderscheiden van flitslicht. 

Fotograferen met continulicht heeft als voordeel dat je meteen ziet hoe de foto zal worden. Flitsers hebben natuurlijk wel een instellicht, maar dat is een relatief zwakke lamp die enkel laat zien wáár het licht komt, maar niet hoevéél. Met continulicht kun je foto perfect voorbereiden - je hoeft dan alleen nog maar op het knopje te drukken om vast te leggen wat jij al gezien hebt. What you see is what you get.

Hierdoor zie je steeds meer fotografen die zelfs klassieke portretfotografie uitvoeren met niets anders dan continulicht.

Dit kan bijvoorbeeld met LED softlight panelen, die zich gedragen als een softbox, dus met extreem zacht en natuurlijk licht.

LED-studiolampen hebben een aantal handige voordelen:

• Ze zijn compact en plat
  
• Ze zijn zéér energiezuinig
• Ze worden niet warm
• Hierdoor hoeft er geen koelmotor in te zitten
• De lampen zijn dus 100% stil, in tegenstelling tot ouderwetse videoverlichting
• Wel zo handig voor video dus
• Ze zijn traploos dimbaar
• Ze hebben een instelbare kleurtemperatuur (dus van warm licht tot koel licht)
• Ze kunnen veelal op accu werken
• Deze accu's zijn veel goedkoper dan studioflitser accu-oplossingen

Een voorbeeld van een portret shoot met uitsluitend LED-lampen zie je in de video hieronder.

Vond je dit artikel waardevol?